بررسی هوادیدگی و تغییر و تحول کانی رسی پالیگورسکیت در محیط ریشه

پالیگورسکیت از جمله رس های فیبری است که اغلب در خاک های کشاورزی مناطق خشک یافت می شود. اگرچه تحقیقات بسیاری در مورد شرایط محیطی لازم برای تشکیل و پایداری این کانی رسی صورت گرفته است، اما اطلاعات در زمینه تغییر شکل کانی پالیگورسکیت در محیط ریشه (یا ریزوسفر) محصولات زراعی و در حضور باکتری های سیلیکاتی بسیار محدود است. در این مطالعه، تغییرات در ترکیب نمونه معدنی پالیگورسکیت (خلوص پالیگورسکیت 70%) و سپیولیت با خاکی با رس پالیگورسکیت غالب در داخل ریزوسفر گیاه سورگوم و در حضور باکتری های سیلیکاتی با استفاده از آزمایش فاکتوریل با طرح پایه کاملا" تصادفی در سه تکرار انجام شد و توانایی گیاه سورگوم در جذب منیزیم، وزن خشک گیاه و میزان منیزیم قابل دسترس خاک مورد بررسی قرار گرفت. گیاه سورگوم در گلدان هایی تحت شرایط گلخانه ای و مخلوطی از شن کوارتزی (به عنوان ماده پر کننده) و نمونه معدنی پالیگورسکیت و خاک با رس پالیگورسکیت غالب به همراه تلقیح باکتری به خاک، کشت شد. بعد از گذشت 100 روز از کاشت، بیومس ریشه های گیاه و ساقه ها اندازه گیری شد و جذب منیزیم توسط گیاه و منیزیم قابل دسترس خاک توسط دستگاه جذب اتمی اندازه گیری شد. بخش رس در هر گلدان از شن جدا شده و توسط پراش اشعه ایکس تجزیه و تحلیل شد و با استفاده از میکروسکوپ الکترونی عبوری (tem) مورد بررسی قرار گرفت. پراش اشعه ایکس نشان داد که نمونه معدنی پالیگورسکیت در حضور گیاه و باکتری کاملا" هوادیده شد در حالی که خاک با رس پالیگورسکیت غالب کاملا" هوادیده نشد ولی از مقدار کانی ایلایت کاسته شد. به علاوه ذرات شش وجهی کائولینیت در تیمارهای نمونه معدنی پالیگورسکیت مشاهده شد. مقدار وزن خشک گیاه و منیزیم قابل جذب برای گیاه در نمونه معدنی پالیگورسکیت و حاوی باکتری بیشترین مقدار بوده است. هم چنین منیزیم قابل دسترس خاک در نمونه معدنی پالیگورسکیت و حاوی باکتری و بدون حضور گیاه بیشترین مقدار بود. هوادیدگی کانی پالیگورسکیت به کائولینت می تواند به علت اسیدیته بالا در محیط ریشه که در نتیجه فعالیت ریشه و میکروارگانیسم ها ایجاد می شود و جذب منیزیم توسط گیاه باشد زیرا این کانی تنها منبع منیزیم برای گیاه است در نتیجه گیاه منیزیم مورد نیاز خود را از منیزیم ساختاری موجود در این کانی تامین می کند. این مطالعه نشان داد که کائولینیت در خاک های کشاورزی مناطق خشک و نیمه خشک می تواند به طور جزئی به علت نو تشکیلی پس از انحلال کانی های فیبری باشد و به طور کامل از مواد مادری به ارث نرسیده باشد.